Xena Serentia

Zaklęcia stałe stanowią podgrupę zaklęć zwykłych wg współczesnego podziału. Są one znane czarodziejom od wieków oraz stosowane rutynowo w życiu codziennym. Zaklęcia te charakteryzują się czterema istotnymi cechami, które należy znać. Spróbujmy ustalić te cechy na podstawie przykładowej formułki zaklęcia stałego, np. Mieszaj!

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na budowę partykularną zaklęcia, innymi słowy na formę jego zapisu. Widzimy, że zaklęcie to na pierwszy rzut oka brzmi, jak rozkaz wykonania danej czynności. To prawda. Zaklęcie to jest swoistym rozkazem. Możemy zatem stwierdzić, że jest wyrażone rozkazem. Rozkaz fachowo określa się terminem imperatywu. W odniesinieniu do całości, możemy sformułować pierwszą cechę zaklęć stałych: są wyrażone imperatywem czasownika.

Druga ważna cecha dotyczy użyteczności zaklęcia. Zaklęć tych używamy tylko na materię nieożywioną. Oznacza to, że zaklęcia te należy stosować na przedmioty codziennego użytku. Nie należy ich używać na ludzi czy zwierząt, złudnie rzucając formułki typu: Jedz!, Pij!, Skacz! Niemożliwa jest kontrola nad drugą istotą żywą za pomocą tych zaklęć. Zaklęcie, które pozwala na kontrolę nad drugą istotą, to jedno z zaklęć niewybaczalnych, nawiasem mówiąc. Reasumując. Zaklęcia te rzucamy tylko i wyłącznie na przedmioty (materię nieożywioną).

Trzecia cecha odnosi się do użyteczności tych zaklęć. Należy pamiętać o tym, aby dobrać odpowiednią formułkę (jest ich dużo) do odpowiedniego przedmiotu. Logiczne zatem jest, że zaklęcie Mieszaj!, o którym wspomniałem na początku tego paragrafu rzucamy na przedmiot, który jest wyspecjalizowany do mieszania. W tym przypadku będzie to łyżka. Zatem zaklęcia te rzucamy na przedmiot, który jest wyspecjalizowany do pełnienia danej funkcji.

Ostatnia cecha dotyczy sposobu rzucania tych zaklęć. Są to proste zaklęcia, w zasadzie najłatwiejsze, jakie znane są w świecie czarodziei. Doświadczony czarodziej nie potrzebuje różdżki do ich rzucania.

Zatem jak należy sprawdzić czy dane zaklęcie możemy włączyć w poczet zaklęć stałych? W pierwszej kolejności należy obrać sobie daną formułkę zaklęcia stałego i analizować go na podstawie poznanych cech. Początkowo wyjaśniłem tylko, jakie są cechy zaklęć stałych na podstawie przykładowej formułki, ale teraz postaram się udowodnić te twierdzenia na podstawie konkretnych przykładów.

Badane zaklęcie: Krój!

Widzimy, że zaklęcie to spełnia twierdzenie, które mówi o tym, że zaklęcia stałe wyrażone są imperatywem czasownika, ponieważ w/w formułka jest bezpośrednim rozkazem. (2os. l.poj). Następna cecha, w której możemy dowiedzieć się o użyteczności zaklęcia również jest spełniona, ponieważ zaklęcie to, jak każdy się domyśla rzucamy na nóż, ponieważ jest to przedmiot wyspecjalizowany do krojenia, zatem jest spełniona też reguła trzecia. Ostatni postulat nie jest używany, jako argument, aby udowodnić, że dane zaklęcie stałe faktycznie nim jest.

Przeanalizujmy teraz zaklęcie, które na pewno nie będzie zaklęciem stałym, gdyż nie będzie spełniać cech, które nam je warunkują.

Badane zaklęcie: Jedz!

W pierwszej kolejności ''przykładam'' zaklęcie do cechy pierwszej. Podana wyżej formułka słowna jest wyrażona imperatywem czasownika, gdyż podobnie, jak w poprzednim zaklęciu jest to bezpośredni rozkaz. Sprawdzam zaklęcie pod względem reguły następnej. Następuje sprzeczność, ponieważ zaklęcie to jest typowym rozkazem, jakie możemy wydać drugiej osoby. (np. mama każąca dziecku jeść). Wiemy, że rzucamy je tylko na przedmioty nieożywione, zatem wynika z tego, że na coś, co jest ożywione (ludzie, zwierzęta) zaklęcia tego po prostu nie możemy rzucić. Kolejne twierdzenie, które dotyczy odpowiedniego użycia zaklęcia na dany przedmiot również nie zostało spełnione, ponieważ nie ma przedmiotu, który wyspecjalizowany byłby w jedzeniu (materię nieożywioną). Generalnie już po postulacie, który informuje nas o tym, że zaklęcie rzucamy na materię nieożywioną, jesteśmy wstanie postawić słuszny wniosek, iż formułka ''Jedz!'' jest typowym rozkazem dla materii ożywionej, zatem jest to zwykły zwrot w trybie rozkazującym, niezaklęcie.

Istotną rzeczą przy omawianiu cech zaklęć stałych są przeciwzaklęcia (Stop! i Przestań!) oraz ich użyteczność. Przeciwzaklęć do zaklęć stałych używamy, gdy dana czynność jest czynnością niezakończoną, czyli taką, która może ciągnąć się w zasadzie w nieskończoność. Przykładem takiego zaklęcia jest np. Mieszaj!, ponieważ łyżeczka wie, że ma mieszać, ale nie wie, jak długo, więc musimy użyć przeciwzaklęcia, aby dana czynność przestała być wykonywana. Przykładem zaklęcia stałego, która wyraża czynność zakończoną jest, np. Otwórz! Gdy zaklęcie rzucimy na okładkę strony, ona się otworzy, nie będzie się otwierać i zamykać w nieskończoność, jak w przypadku formułek czynności niezakończonych, ale otworzy się i pozostanie w otwarciu, tak, jak wymaga tego zaklęcie.

Przeciwzaklęć używamy zatem, gdy mamy doczynienia z zaklęciami stałymi, które wyrażają czynność niezakończoną, aby zaprzestały ją wykonywać, kiedy czarodziej tego zapragnie.

Na koniec tego paragrafu zamieszczam ważną uwagę, której należy przestrzegać. Pamiętamy, że zaklęcie, to formułka słowna, której przypisuje się magiczną moc. Zatem wiemy, że formułka bez żadnej mocy magicznej pozostaje tylko formułką słowną. Gdy przeanalizujemy daną formułkę i wysnujemy odpowiedni wniosek, że dana formułka nie jest zaklęciem, nie możemy powiedzieć, np. ''Zaklęcie Jedz! nie jest zaklęciem stałym'', gdyż właśnie odkryliśmy, że nim nie jest. Widzimy, że przeczymy sami sobie, ponieważ każde zaklęcie stałe wydaje nam się na początku zwykłym rozkazem, bezpośrednim zwrotem. Dopiero, gdy przeanalizujemy daną formułkę, możemy powiedzieć, że jest ona zaklęciem lub nie. Pamiętamy też z lekcji, że każde słowo, jakie wypowiadamy czy piszemy, jest formułką słowną. Ze zaklęciem mamy doczynienia wtedy, gdy po wypowiedzeniu danej formułki dzieją się magiczne skutki, zatem zaklęcie ma przypisaną moc, która realizuje się w konkretnych czynach.